De tentakels van de overheid reiken overal

Twee simpele nieuwsberichten tonen aan dat de bemoeizucht van deze regering met de zaken van de burgers grenzeloos is. Want er is geen teken dat ze weten wat hun plaats is in een vrij land

Twee voorbeelden van de immorele bemoeizucht van de overheid.

Het waren twee kleine berichten voor velen op het eerste oog mogelijk onbelangrijk maar dat is enkel schijn.

Het eerste bericht dateert van 25 september: 

Minister Kamp van Economische Zaken gaat morgen om de tafel met supermarkten en levensmiddelenbranche om te praten over de prijzenoorlog die gaande is. Albert Heijn begon enkele weken geleden een nieuwe prijzenoorlog. Sindsdien dwingen veel supers hun leveranciers om hun prijzen te verlagen. 

Albert Heijn besloot tot een prijsverlaging van A-merken, onder meer om te voorkomen dat zijn klanten bij de concurrentie hun boodschappen gaan doen. 

Kamp gaat het gesprek volgens een woordvoerder allereerst aan om "inzicht te krijgen in de situatie die is ontstaan".

Waar haalt dit kabinet en in het bijzonder Henk Kamp het lef vandaan? Wat moeten we ons voorstellen bij inzicht? Wil Kamp de boeken zien, de strategie van elke supermarkt vernemen? Gaat de minister iets zeggen tegen de supermarkten? Gaat hij ergens mee dreigen of beloftes doen? Waarom gaat het hem aan welke prijzen een winkel wil vragen voor haar producten? Gaat de heer Kamp suggesties doen of kritiek uiten op bepaalde prijzen?

Stelt u zich voor dat u een supermarkt beheert en u krijgt een telefoontje van het ministerie van Economische Zaken. "De minister wil graag langskomen om inzicht te krijgen in de prijzenoorlog". Wat zijn je opties? Als je weigert kom je misschien in de problemen, met de belastingdienst bijvoorbeeld, dat wil je niet erbij in tijden van crisis. Je stemt in, het instituut met het monopolie van geweld in handen wil je niet boos maken.

Het bericht dat ongetwijfeld is opgesteld door ambtenaren van het ministerie gebruikt het woord 'dwingen' om een vrijwillige transactie te omschrijven. Albert Heijn heeft haar leveranciers een lager bod gedaan, een bod dat ze vrij waren te weigeren. Er is geen sprake van contractbreuk of fraude dus we hebben het hier niet over criminelen maar over ondernemers.

Het gaat om ondernemers die continu door de overheid worden afgeremd in hun streven te produceren met als doel het maken van winst. Deze ondernemers begrijpen de risico's en kansen van concurrentie, een prijzenoorlog is een instrument om de concurrenten te verslaan. Dankzij de beoogde vaagheid van dit bericht weten we niet wat de minister precies wenst te horen.

Mocht de heer Kamp een legitieme reden hebben gehad voor zijn bezoek had hij zich niet hoeven te verschuilen achter de ''wens naar inzicht''. Het woord 'allereerst' is ook veelbetekenend, het vertelt ons dat het niet slechts bij luisteren zal blijven van de kant van de minister.

In die mist van ambigue termen voelt de overheid zich als een vis in het water. Afhankelijk van de uitkomst van het gesprek kan dan achteraf de gewenste draai hieraan worden gegeven. Het is het simpele principe van je intenties niet openbaren als deze niet zuiver zijn.

Het tweede bericht, van 3 oktober:

Tiny Sanders en Joop Munsterman, respectievelijk algemeen directeur van PSV en voorzitter van FC Twente, kunnen binnenkort een uitnodiging van de Tweede Kamer verwachten. De plannen van de clubs om in zee te gaan met een buitenlandse investeerder, de zogeheten Doyen Sports Group, zorgt voor vraagtekens bij de politici. Het bedrijf denkt te kunnen profiteren van de inkomsten uit transfers. 

Doyen Sports Group wil Maher mede financieren, in ruil voor een deel van een toekomstige transfersom. Ook FC Twente overweegt met het investeringsfonds samen te werken. Het is nog onduidelijk of deze constructie juridisch door de beugel van de rechter en de Europese voetbalbond UEFA kan. 

PvdA-Kamerlid Tjeerd van Dekken wil de zogenoemde ’Maher-constructie’ aan een ander onderzoek onderwerpen. "We zullen directeur Tiny Sanders van PSV en Joop Munsterman van FC Twente uitnodigen, om de ins en outs van dat idee te horen", zegt Van Dekken in De Telegraaf. 

Mijn in dit eerdere artikel beschreven angst dat nationale overheden steeds meer grip willen op de voetbalindustrie wordt door dit bericht mede bevestigd.

Ten eerste is er geen sprake van een overeenkomst tussen één van de clubs en de Doyen groep. Ten tweede is er geen sprake van een aanklacht of een schandaal inzake deze mogelijke koers van actie. Een transferrecht is een financieel product en de handel hierin is geheel vrijwillig, dus enkel in het belang van beide partijen.

Er is hier geen slachtoffer, er worden geen rechten geschonden. De overheid heeft als legitieme functie de bescherming van onze individuele rechten, niet het beleid van voetbalclubs bepalen of sturen. Deze twee mannen worden nu ontboden als een stel verdachten, vervolgens worden ze misbruikt door een politieke partij die hun vrijheid wenst af te pakken.

Sanders en Munsterman wordt gevraagd mee te werken aan hun eigen criminalisering. Maar ook hier geldt net als bij de supermarktbeheerder: Met de overheid wil je geen ruzie. De enige reden dat de PvdA het op de voetbalindustrie heeft gemunt is simpelweg hun angst om geld mis te lopen voor de staatskas.

Doyen Sports Group blinkt er namelijk in uit hun geld zo slim rond de wereld te schuiven dat ze veel belasting kan ontwijken, allemaal binnen de kaders van de wetgeving. De perversiteit van ons systeem is schrijnend.

Omdat één PvdA-Kamerlid bang is minder geld te kunnen belasten van de salarissen en transfersommen van spelers moeten Sanders en Munsterman zich melden. Ze moeten zich zichzelf verantwoorden en hun onschuld aantonen, voor een handeling die ze nog niet hebben verricht!

Als deze Tjeerd Van Dekken zijn zin krijgt is zo een samenwerking voor Nederlandse clubs straks verboden, of toegestaan onder voorwaarden door de overheid goedgekeurd. Kritiek op Kamp en Van Dekken is hard nodig, zij misbruiken hun functie om onschuldige mensen uit te horen in de hoop ze op een fout te betrappen. Maar waar zijn de andere Kamerfracties?

Waar zijn de journalisten die niet meegaan in de campagne tegen het modern voetbal? De oorverdovende stilte van andere clubs is tekenend, maar even begrijpelijk. Geen club wil op de radar van de overheid verschijnen. Om het in voetbaltermen te houden: de overheid moet een scheidsrechter zijn, niet de coach.

We zullen mogelijk nooit weten wat minister Kamp heeft gezegd bij dat ''bezoekje'' aan de supermarkten. We kunnen hem hier niet op controleren en dat is niet de bedoeling van ons parlementair systeem. Munsterman moet nog zijn verklaring geven maar Sanders heeft zes dagen later aangegeven dat de gesprekken met de Doyen Sports Group op een laag pitje staan voorlopig. 

Nu is het uiteraard speculatief om te zeggen dat dit iets te maken heeft met het de hete adem van de overheid in de nek maar wat resteert is toch dat knagende gevoel...

Eerder verschijnen bij De Dagelijkse Standaard