maandag 12 augustus 2013

Degelijk Nederland blaast de euro op

Het was altijd al duidelijk dat het europroject de laatste fase in zou gaan wanneer de eurocrisis de kern zou bereiken. Nederland is het kernland met de meeste schuld


Nederland is een kernland. Als Nederland het niet redt binnen de eurozone, dan is het gedaan met het europroject. 

Welk land in de eurozone heeft de meeste schuld? De Grieken met hun vroeg-pensioenregeling? De Cyprioten met hun banken vol listig Russisch geld? De Spanjaarden met hun bouwskeletten of de boom-and-bust Ieren? Geen van allen. Het zijn de degelijke Nederlanders. Het consumptief krediet in Nederland bedraagt 250% van de beschikbare inkomen, een de hoogste ter wereld. Vergelijk dat met Spanje, waar het nooit meer dan 125% is geweest. Nederland is een van de landen ter wereld met de meeste schuld. Het land is in recessie en vertoont geen tekenen van verbetering. De eurocrisis zeurt nu al drie jaar lang, maar heeft tot op heden alleen de landen aan de randen van de eurozone aangetast. Maar Nederland is een kernland van zowel de eurozone als de EU. Als het land niet kan overleven binnen de eurozone, dan is het gedaan met de euro. 

Holland is in Europa altijd een van de meest welvarende en stabiele naties geweest, en erg pro-EU. Het land is medeoprichter en een van de meest enthousiaste supporters van de euro. Met een rijke, export-georienteerde economie en veel succesvolle multinationals, had het land veel te winnen bij een gezamenlijke munt. Maar in plaats daarvan volgt het land een bekend, deprimerend patroon. Het begint net als Ierland, Griekenland en Portugal te imploderen, zij het dat de lont iets langer is.

Lage rente toegesneden op de Duitse economie en veel goedkoop kapitaal hebben geleid tot een vastgoedbubbel en een schuldexplosie. Van het moment van lanceren van de munt tot het hoogtepunt in de markt, zijn de huizenprijzen verdubbeld, waardoor het een van de meeste oververhitte markten ter wereld werd. De crash is spectaculair. Huizenprijzen dalen net zo hard als in Florida toen de Amerikaanse markt crashte. Prijzen zijn nu 16,6% lager dan op het hoogtepunt van de bubbel in 2008. De Nationale Vereniging van Makelaars verwacht dit jaar een daling met nog eens 7%. 

Tenzij je je huis in de vorige eeuw hebt aangekocht, is het nu minder waard dan je ervoor betaald hebt — en erger nog, minder waard dan de hypotheek. Nederland verzuipt in de schulden. Met 250% is dat meer dan in Ierland en 2,5 keer het niveau van Griekenland. Een bank moest al worden opgekocht door de staat en met de imploderende huizenprijzen konden er nog wel eens meer volgen. De banken in Nederland hebben 650 miljard euro aan hypotheekschulden uitstaan waarvan de waarde snel daalt —  en als we een ding zeker weten over financiele markten, dan is het dat als onroerend-goedmarkten imploderen, het financiele systeem snel volgt.

De kredietbeoordelaars —  vaak niet de eerstgeinformeerden — beginnen het ook op te merken. In februari heeft Fitch de stabiele status van de Nederlandse schuld naar beneden bijgesteld. Het land heeft nog steeds de triple A status, maar ternauwernood. De beoordelaar gaf dalende huizenprijzen, de stijgende staatsschuld en twijfel over de stabiliteit van het banksysteem, de schuld — dezelfde toxische mix als de andere eurozonelanden die in crisis zijn.

De economie is in recessie. De werkloosheid stijgt naar het hoogste niveau in 20 jaar. Het aantal werklozen is in twee jaar tijd verdubbeld. In de maand maart alleen al steeg het cijfer van 7,7% naar 8,1% — zelfs sneller dan in Cyprus. Het IMF voorspelt dat de economie in 2013 zal krimpen met 0,5%, maar die verwachtingen zijn vaak te optimistisch. De regering haalt de bezuinigingsdoelstellingen niet, ondanks rigoreuze maatregelen sinds oktober vorig jaar.

Net als andere landen in de eurozone, zit Holland in een vicieuze cirkel van stijgende werkloosheid en dalende belastingsopbrengsten, leidend tot meer noodzaak tot bezuinigen, snijden en werkloosheid. Als een land eenmaal in dat proces zit, is het heel moeilijk daar weer uit te komen — zeker niet binnen de beperkingen van de euro. Tot op heden was Nederland de belangrijkste bondgenoot van Duitsland als het aankwam op bezuinigen als remedie voor de problemen. Maar nu de neergang doorzet begint de Nederlandse steun voor het dieet van snijden en bezuinigen — en misschien wel het europroject zelf — te verdampen.

De andere implosies in de eurozone vonden plaats aan de randen van het eurogebied. Het waren marginale landen en hun neergang kon worden uitgelegd als incidenten, niet als systeemfouten. De Grieken gaven teveel uit. De Ieren lieten hun onroerend-goedsector uit de hand lopen. De Italianen hadden sowieso altijd al teveel schuld. Maar voor Nederland zijn er weinig excuses: het volgt altijd alle regels netjes op.

Het was altijd al duidelijk dat het europroject de laatste fase in zou gaan wanneer de eurocrisis de kern zou bereiken. Veel analisten namen aan dat Frankrijk dat kernland zou worden. Frankrijk is zeker niet zonder problemen (onwezenlijk hoge werkloosheid en een regering die er alles aan doet om het land minder concurrerend te maken), maar het is nog steeds een rijk land. De schulden mogen hoog zijn, maar hebben nog niet het banksysteem aangetast.

In Nederland is dat wel het geval. Het kan nog een jaar duren, misschien twee. Maar de neergang versnelt en het financiele systeem ziet er met de dag minder stabiel uit. Feit is, Nederland zal het eerste kernland zijn dat failliet gaat - en dat zal voor de euro een crisis te veel zijn.

Geschreven door Matthew Lynn, financieel journalist in Londen. Hij is schrijver van "Bust: Greece, the Euro and the Sovereign Debt Crisis" en hij schrijft avonturenthrillers onder de naam Matt Lynn.

(Bron)

Mis het niet! Voor wie het nog eens na wil lezen:  

"De Tragedie van de Euro" (gratis PDF), door Philipp Bagus